Dinazorlar neden yok oldu?‏

[karakan]

Dünyanın bugüne kadar gördüğü en başarılı hayvanlardı. 100 milyon yılı aşkın bir süre karada, denizde ve havada hakimiyet sürdüler. Derken bir gün Dünya için kısa sayılacak bir zaman dilimi içerisinde - birden ortadan kalktılar.

Bilim adamları günümüzde halen dinozor türlerinin 65 yıl önce neden bir anda kaybolduğu sorusuna yanıt aramaya devam ediyor.
Bugüne kadar dinozorların soylarının tükenmesine neden olarak pek çok farklı fikir ortaya atıldı. Dünyaya çarpan büyük bir asteroidin yarattığı iklim değişikliği, süpervolkan patlaması, hatta uzaydan dünyaya gelen gama ışınları.

Bugün Wisconsin-Madison Üniversitesi´nden jeoloji profesörü Shanan Peters ise, farklı bir teorinin üzerinde duruyor. Shanan´a göre dinozorların tamamen ortadan kalkmasında ne meteorların ne de volkanların etkisi var. Ona göre dinozorlar, günümüzde insanoğlunun geleceğini de tehdit eden başka bir nedenden dolayı ortadan kalktı: Okyanus seviyesinde görülen yükselmenin yarattığı çevresel faktörler.

6. BÜYÜK TÜKENME

Uzmanlara göre dinozorların 65 milyon yıl önce başına gelenler, Dünya´nın ilk kez gördüğü bir felaket değildi. Yaşamın 3.5 milyar yıl önce başladığı Dünya, o güne kadar 4 büyük soy tükenmesi geçirmişti ve dinozorlarınki 5. büyük soy tükenmesiydi.

Dünya´nın bugüne kadar gördüğü en büyük soy tükenmesi, bundan yaklaşık 250 milyon önce yaşanmıştı ve o zaman gezegen üzerindeki türlerin yüzde 95´i ortadan kalkmıştı.

Bazı uzmanlara göre Dünya, halihazırda 6. büyük soy tükenmesini yaşıyor ve bu felaketin hem sorumlusu hem de kurbanı insanoğlu.

NEDEN ASTEROİD OLAMAZ

Shanan´a göre çoğu uzmanın iddia ettiği gibi 65 yıl önce Dünya´ya çarpan ve bugün Yucatan Körfezi´nin bulunduğu çukuru yaratan asteroid çarpması, sanıldığı gibi dinozorların tükenmesine neden olmadı.
ABD´deki 540 ayrı bölgede taş yapılarını inceleyen Shanan, asteroidin söylenilen gibi bir etki yaratması halinde bunun dünyanın değişik yerlerindeki yer katmanlarında da etki bırakması gerekiyordu, ancak böyle olmadı.
Shanan, Dünya üzerinde çapı 100 kilometreyi bulan birçok asteroid çukuru bulunduğunu, ancak hiçbirinin dinozorların yokolmasına neden olmadığını iddia ediyor.

Shanan´a göre 65 milyon yıl önce yaşanan soy tükenmesinin arkasındaki asıl faktör okyanus seviyesinde yaşanan yükselme.

Deniz seviyesinde yaşanan yükselme ve alçalmaların yarattığı etkiler, günümüzde de bariz bir şekilde görülebiliyor. Deniz seviyesi görülen her bir santimlik artış, kara alanlarından birer metrelik kayıp anlamına geliyor. Bu da onbinlerce canlı türünün doğal yaşam alanlarının her geçen gün daha da azalması ve yaşam kaynaklarının yokolması anlamına geliyor.

Shanan´a göre 65 milyon yıl önce yaşanan durum da bugünküne benzer. Shanan, okyanus seviyesinde o dönem yaşanan yükselmeyi 2 olası nedene bağlıyor.

Bunlardan birincisi Dünya´nın tektonik katmanlarında görülen hareketler. Tektonik katmanlarında görülen yükselmeler, su seviyesinin yükselmesine ve kara parçalarının sular altında kalmasına neden oluyor.

İkinci neden ise, iklim değişikliği. Atmosfere yayılan karbon gazları, buzulların erimesine ve deniz seviyesinin yükselmesine yol açıyor.
Uzmanlar, iklim değişikliğinin önüne geçilememesi halinde, 2010 yılına kadar okyanus seviyesinde 50 santimlik bir yükselme öngörüyor. Bu da başta insanoğlu olmak üzere, Dünya üzerindeki onbinlerce tür canlının hayatını tehdit eder nitelikte bir gelişme.

Bu yüzyıl sonuna kadar 10 milyarı bulacak olan insan nüfusu, eğer doğaya karşı acımasızlığını sürdürecek olursa, görünen o ki sonu dinozorlarındakinden farklı olmayacak.