İnternet Adabı, Uyması Kolay kurallar, İnternet Raconu,

[hanifece]

İnternet Adabı

İnternetin uyulması son derece kolay kurallardan
oluşan kendi ahlâkı var. Bu kurallara yaygın olarak uyulması halinde
internet istediğimiz bir gibi ortam olacaktır.

Bir racon vardır, "Bu camiada efendi olacaksın!" raconu. Ne zaman ve
nerede geçerli olduğunu tam da bilemediğimiz, "hakiki kabadayılık"
günlerinden arta kalan bir cümledir. Efendi olmakta da özgürsünüzdür,
olmamakta da; ama sonunda fiziki dünya kurallarının yaptırımları ile
yüzleşmek zorundasınızdır. Bu yüzleşme her zaman sevimli sonuçlar
doğurmayabilir, bu nedenle bunlara katlanmaya hazır olmalı ve
yaptırımlarının getireceği sonuçları öngörmelisiniz.
"Nasılsa sanal dünyada dolaşıyoruz. Kim beni tanıyacak ki?" demeyin
internette de aynı şeyler geçerli. "Efendi" olmayanlar hemen değilse de,
bu davranış biçimlerini sürdürdükleri takdirde hiç ummadıkları bir
zamanda "belâ" ile karşı karşıya kalabiliyorlar

İnternet raconu

İnternetin keyifli yanlarından birisi de hiç kuşkusuz kimliğimizi
gizleyerek sanal bir varlık olarak davranabilmektir. Aramızda yabancı
yok, internet üzerinde `chat` yaparken kimliğini gizlemeden `chat`e
katılanların oranı kesinlikle %0`dır. Arada sırada %0 oranı, %0.001
gibi bir orana ulaşır, o da hayatında ilk olarak chat yapan ve yaparken
yanında bu işi bilen birisi bulunmayan "çaylaklar" yüzünden.
Kimliğini gizlemek, geçmişin ahlâk normlarına göre "kötü" bir şey olsa
da, internet için hiç de öyle değil, hatta bu camiada işin normali
böyle. Kimliğini gizleyerek istediği her şeyi söyleme imkânı bulan
insanların, sosyal yalnızların, toplumsal ortama girmekten çekinenlerin,
internet ile müthiş bir kanal bulduklarını kim inkar edebilir ki?
Sosyal ortamda bastırılmış pek çok duygunun rahatça ifade edilebildiği
internet `chat` odalarının sosyolojik inceleme konusu olacağı günler hiç
de uzak değil.
İnternette gezinen, konuşan, haberleşen, sitelere girip çıkan, haber
gruplarıyla yazışan insanların uymaları beklenen kurallara "Netiquette" deniyor, yani "İnternet
ahlâkı". Bu kurallar zaman içinde oluştu ve interneti yaygın
olarak kullananlar arasında kabul gördü. Bu kurallara uymasanız da
tabii ki internete bağlanabilirsiniz, ama herkesin bir araya geldiği
ortamlarda hemen tepki toplar ve paylaşmanın son derece önemli olduğu bu
tür ortamlardan yararlanamazsınız.
Bir de sakın aklınızdan çıkarmayın, sanal alemde saldırgan ve terbiyesiz
davranış sergileyenler, kötülük oklarına en fazla maruz kalanlar
oluyor. Bizden söylemesi. Bu konuda ilginç örnekler var. Örneğin, ahlâki
yanı ağır basan ve zararsız virüsler yazmakta ünlü bazı `hacker`ların,
internet adabına uygun tavır sergilemeyen kişilere, geliştirdikleri
virüslerle "özel" kötülükler yaptıkları
biliniyor.

Uyması kolay kurallar

İnternet ahlâkı başlığı altında toplanan kurallar, oldukça esnek ve
temeli kolay iletişim sağlayan nitelikte; çünkü insanların kimliğini
gizlediğini bilerek geliştirilmiş şeyler, ama yine de kurallar işte.
* Genel ahlâk kuralı, "Size nasıl
davranılmasını istiyorsanız, karşınızdakine öyle davranın".
İnternette kimliğin gizli olması `fütursuz`
üslup kullananlara cesaret veriyor, ama gözünüzün önünde `hacker` örnekleri var. İşinin ehli birinin sizin
bilgisayarınızı ya da kimliğinizi bulması mümkündür.
* Yazdıklarınızın herkesin erişimine açık olduğunu unutmayın. "Unuttum", "Hatırlamıyorum", "Yanlış hatırlıyorsunuz, ben
hiç öyle bir şey demedim", "Ben ne dediğimi bilmez miyim" deseniz
de birileri, eski kayıtları önünüze getirebilir.
*" Yüz yüze olsaydık, acaba söyleyebilir miydim?" sorusunu
aklınızdan hiç çıkarmayın ve tavırlarınızı görgü kurallarına uygun
olarak sergileyin.
* Herkes kendisini yazarak gerektiği gibi ifade edemeyebilir.
Yazımızın içinde kutu olarak verdiğimiz `Tonton`(similey,ifade.ikon
vb )lar, internet üzerindeki genel
duygu durumlarını özetledikleri için etkilidir.
* Kimliğinizi gizlerken açık vermeyin. Madem gizliyoruz, bari
bunu adam gibi yapın. Kimliğinizi, adresinizi, okulunuzu belirten
ifadelerden kesinlikle kaçının. Özellikle küçük çocuklar ve kadınlar
kötü niyetli kişilerin saldırılarına maruz kalabilirler.
* Tümüyle büyük harf kullanmayın. Büyük harf kullanmak internette
bağırmak anlamına gelir.
* Çok büyük boyutlu dosya yollamaktan mümkün olduğunca kaçının.
HTML dosya göndermeyin. Haber gruplarına ise, büyük boyutlu dosyaları
hiç göndermeyin. Hepsine aynı anda bu dosyanın gittiğini unutmayın.
* Türkçe karakterlerin kullanımının yaygınlaşması için siz de
Türkçe karakterlerle yazın.
* Bilgisayarınızda mutlaka bir antivirüs programı bulundurun. Bu
hem sizin güvenliğiniz, hem de mesaj gönderdiğiniz kimselerin güvenliği
için önemlidir.
* Başkalarının sistemlerine izinsiz girmeyin. Bunun bir tür "meskene tecavüz" olduğunu ve bunun da tespit
edilebileceğini unutmayın.
* Gereksiz mesajlar göndermeyin. Kimsenin sabit diskine indirmek
istemeyeceği mesajları kesinlikle `spam` yapmayın. Bunun
hatları yavaşlattığı, insanların zamanını çaldığı aklınızdan çıkmasın

alıntıdır.